หาสมดุลที่ดีให้ชีวิต

Mindful Way of Life

             ไม่มีสิ่งใดในโลกที่ดีเพียงอย่างเดียวและปราศจากโทษ สิ่งใดดีแต่ใช้หรือทำมากเกินไปก็เกิดโทษได้ โลกมีพลังสองด้านที่อยู่ตรงข้ามกันและแข่งขันกันอยู่เสมอ พลังที่แข่งขันกันก็เช่น ความมืดและความสว่าง เพราะมีมืด เราจึงรู้ว่ามีสว่าง เพราะมีสว่าง เราจึงรู้ว่ามีมืด เพราะมีความเข้มแข็ง เราจึงรู้ว่ามีความอ่อนแอ เพราะมีความดี เราจึงรู้ว่ามีความไม่ดี

             ในทางจิตวิทยา มนุษย์เรามีความต้องการพื้นฐานทางจิตใจสี่ประการ ได้แก่

             # ความต้องการความรักใคร่ผูกพัน

             # ความต้องการเป็นตัวของตัวเอง

             # ความต้องการได้รับความพึงพอใจ และความต้องการหลีกเลี่ยงความไม่พึงพอใจ

             # ความต้องการเห็นคุณค่าในตนเอง หรือความต้องการได้รับการยอมรับนับถือ (self-esteem)

 
             เมื่อเราเป็นเด็ก เราต้องพึ่งพาใครสักคนที่ผูกพันและทำหน้าที่ดูแลเลี้ยงดูเรา ไม่เช่นนั้น เราจะไม่สามารถมีชีวิตรอดได้ ตรงนี้เรียกว่าความต้องการความรักใคร่ผูกพัน เมื่อเราเริ่มเดินได้ เราต้องการสำรวจไปรอบๆ และอยากทำอะไรด้วยเราตัวเอง ส่วนนี้เป็นความต้องการเป็นตัวของตัวเอง เมื่อเติบโตขึ้นเราอาจเรียกความต้องการส่วนนี้ว่า เป็นความต้องการใช้ชีวิตอย่างอิสระ ความต้องการได้รับความพึงพอใจจะได้รับการตอบสนองเมื่อเราได้รับสิ่งที่ต้องการ และเราย่อมหลีกเลี่ยงความไม่พึงพอใจจากการไม่ได้รับในสิ่งที่เราต้องการให้มากที่สุด ส่วนความต้องการเห็นคุณค่าในตนเองเป็นความต้องการที่สำคัญมากเช่นกันโดยมาสโลว์จัดไว้ในลำดับที่ 4 ของลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์

             ความรักใคร่ผูกพัน ยังมีความหมายว่า เราต้องพึ่งพาผู้อื่น นั่นหมายถึง เราต้องการให้คนอื่นทำดีและเอาใจใส่เรา ซึ่งเราก็จำเป็นต้องปฏิบัติตอบในทางเดียวกัน เพื่อให้ความรักความผูกพันยังคงอยู่ต่อไปด้วยดี ในการทำเช่นนี้ ความเป็นอิสระหรือความเป็นตัวของตัวเองของเราก็จะลดลง มนุษย์ทุกคนมีโจทย์ยากๆ อย่างนี้อยู่เสมอ โดยเป็นความท้าทายที่จะต้องหาสมดุลระหว่างพลังที่แข่งขันกันแบบนี้ให้พบ

             ดังที่ Ralph Waldo Emerson ได้กล่าวไว้ว่า

            บางทีสิ่งที่เราต้องการและได้มา ก็ทำให้เราต้องพลาดบางอย่างหรือได้บางอย่างที่ไม่ต้องการมาพร้อมกัน หน้าที่ของเราในฐานะมนุษย์ คือ การพยายามหาสมดุลที่เหมาะสมกับชีวิตของเราให้มากที่สุด

โดยทีมงาน Six Facets Press